Sözleşme ile “cumartesi” gününün de açıkça “hafta tatili” olarak kararlaştırılması halinde, cumartesi günü kullanılacak yıllık ücretli izin süresinden düşülmeyecek. Pazartesi günü 21 gün izne çıkan işçi örneğinde, cumartesi ve pazar günleri dışlandığında, işçinin 15 gün yıllık izin kullandığı kabul edilecektir.
Fazla çalışma tahakkukunu içeren ve işçinin imzasını taşıyan ücret bordrolarının aksi kural olarak yazılı delil ile mümkündür. Yazılı delil yoksa dikkate alınmaz.
İmzalı ücret bordrosunun yazılı delil ile ispatının istisnaları:
İhtirazi kayıt içeren ücret bordrolarının her türlü delil ile ispatı mümkündür.
Sembolik veya göstermelik fazla çalışma tahakkuku içeren ücret bordrolarının her türlü delil ile ispatı mümkündür.
Düşük ücret üzerinden fazla çalışma tahakkuku içeren ücret bordrolarının her türlü delil ile ispatı mümkündür.
Fazla çalışma tahakkuku içeren ve işçinin imzasını içermeyen ücret bordrolarındaki fazla çalışma ücretleri mahsup edilir. Diğer bir ifadeyle, işçi her türlü delille daha fazla çalışma yaptığını ispat edebilir.
Deniz İş Kanununa tabi işçiler için fazla çalışma ücret, bu özel Kanun uyarınca %25 zamlı olarak ödenir. Genel nitelikteki Türk Borçlar Kanunu hükümleri uygulanmaz.
Husumetli tanık beyanlarına ihtiyatla yaklaşılması gerekmektedir. Fazla çalışma ve benzeri alacaklar bakımdan işverene karşı dava açan salt husumetli tanık beyanlarıyla hüküm kurulamaz; ancak yan delil ve olgular varsa bu tanık beyanları da değerlendirilebilir.
Yan delil ve olgular:
İşin ve işyerinin özellikleri husumetli tanığın beyanları ile uyarlıysa: Örnek 24 saat güvenlik hizmeti verilen işyerinde iki güvenlik görevlisinin çalışması halinde her birinin on iki saat çalışması.
Davalı tanıklarının anlattıkları husumetli tanığın beyanları ile uyarlıysa.
İş Müfettişinin düzenlediği tutanak veya raporlar.
Husumetli tanığın kendi davasına dair kesinleşmiş mahkeme kararı.
Bölge Adliye Mahkemesinin Kararları:
-İki husumetli tanığın birinin davasının reddi birinin kabulü halinde işçi lehine yorumla kabul edilen davanın esas alınarak husumetli tanığın beyanını kabul etmiştir.
-Başka bir dosyanın tanık delilleri husumetli tanığın beyanlarını ispat için yeterli kabul edilmiştir.
YHGK Kararı: Aksine ciddi ve inandırıcı deliller olmadıkça husumetli de olsa yeminli dinlendikleri için doğruyu söyledikler varsayılır.
Hafta tatilin toplu kullanımı dinlenme hakkının özüne aykırıdır. Uygulamada en çok yerleşim yerinin uzakta olduğu durumlarda toplu kullanımlar söz konusu olmaktadır. Toplu kullanım halinde mahsup ilkesi kabul edilmiştir. İşçinin kullanmadığı hafta tatilinde yaptığı çalışma %50 fazla çalışma hesabıyla hesaplanacaktır. Toplu kullanım yapıldığı hafta tatilinden bir günlük hafta tatili çıkartılarak, kalan tatil süresinin ödenen ücreti %50 fazla çalışma ücretinden mahsup edilecektir.
Uzun süre yıllık ücreti izin kullanılmaması durumda, HMK m. 31 hükmü uyarınca hakimin davayı aydınlatma ödevi kapsamında işçinin bizzat asil olarak dinlenmesi kabul edilmiştir. (Örnek; hiç mi hastalanmadın, hiç mi tatile gitmedin, hiç mi çocuk evlendirmedin vs.) Bu bir isticvap değil, yemin değil, hakimin davayı aydınlatma ödevidir. (Örnek bir olayda HMK m. 31 bozması yapıldı, ilk derece mahkemesi işçiyi çağırıp dinledi. İşçi hiç izin kullanmadığını beyan etti. Bu durum zapta geçti. Karar verildi ve bu karar onandı.)
Yıllık izin alacağında zamanaşımı fesih tarihi ne olursa olsun tüm dönemler bakımından 5 yıl olarak belirlendi.
Yurt dışında çalıştırılan işçilerin Türk mevzuatına tabi olması ve o ülke mevzuatına göre zorunlu olarak -işverenin yaptırımla karşılaşmamak için- çalıştırılmadığı günlerin bulunması halinde(noel, paskalya, nevruz vs.), o günlerin ücretinin mahsubu esası kabul edildi.
Orman yangın işçileri ve gözetleme kulelerinde nöbet tutan işçiler bakımından Toplu İş Sözleşmelerinde çalışsın veya çalışmasın üç saat fazla çalışma ödenmekteydi. Her daim yoğun bir emek söz konusu olmadığından üç saatin üzerindeki çalışmaların tanık ile değil yazılı delil ile ispatlanması gerekmektedir.
Siyasi Partiler Kanununa göre Genel Merkezin sorumluluğu; il ve ilçe teşkilatların çalıştırılmak üzere işe alınan işçiler için MKYK’nın izni veya onayı yoksa Genel Merkez sorumlu değildir. İl veya ilçe teşkilatı sorumludur.
Okul Aile Birliği üzerinden ücreti ödenen çalışanlar için Milli Eğitim Bakanlığı ve Okul Aile birliğinin birlikte istihdamı kabul edilerek her ikisi de sorumlu tutuldu. Dava her iki işverene ya da sadece işverenlerden birine yöneltilebilir; ancak işe iade davaları her iki işverene karşı açılmalıdır; dolayısıyla dava şartı arabuluculuk da her iki işverene karşı talep edilmelidir. 30 işçi kuralı bakımında “birlikte istihdama tabi” işçi sayısı dikkate alınacaktır. Okul Aile Birliğinin veya Milli Eğitim Bakanlığının ayrı ayır işçi sayılarının önemi bulunmamaktadır. Bu sebeple bu çalışanların iş güvenliği güvencesi kapsamı dışında kalması yüksektir.
Yurtdışında işçi çalıştırılması halinde husumet Türk firmasına aittir. İşçi fiilen yurtdışında çalışmış olsa bile, organik bağ sebebiyle Türk firmasının sorumluluğu bulunmaktadır. Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin 2020/5617 Esas, 2020/16556 Karar sayılı ilamıyla yabancı hukukun seçilebileceği öngörülmüştür. MÖHUK m. 27 uyarınca bu sözleşme hükmü geçerli kabul edilmiştir. Mutad işyeri hukuku da incelenmiştir! Önemli.
Vakıf Üniversitelerinde görev yapan öğretim üyelerinin/görevlilerinin açtıkları davalarda yargı yerine dair ilke kararı oluşturulamadı. 9. Hukuk idari yargı, 22. Hukuk adli yargı yönünde kararlar vermişti. İçtihadı birleştirme başvurusunun sonucu beklenecektir.
Vakıf üniversiteleri ile öğretim üyeleri arasındaki sözleşmenin belirli süreli olup olmadığı yönünde de ilke karar oluşturulmadı. İçtihadı birleştirme kararı beklenecektir.
Gerekçesiz bir temyiz başvurusu varsa, istinaf mahkemesinin aksine, kamu düzeni haricinde kanunun açık hükmüne aykırılık halleri yönünden de inceleme yapılacaktır.